งานฟุตบอลประเพณีจุฬาฯ-ธรรมศาสตร์ หรือ งานฟุตบอลประเพณีธรรมศาสตร์-จุฬาฯ เป็นการแข่งขันที่เชิดชูความสัมพันธ์ระหว่างจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ทั้งสองเป็นมหาวิทยาลัยที่มีความเคารพและเป็นที่รู้จักในวงการการศึกษาของประเทศไทย งานนี้เริ่มจัดขึ้นครั้งแรกในวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2477 และต่อมาทุกปี ทั้งสองมหาวิทยาลัยจะสลับกันเป็นเจ้าภาพของงาน โดยมีการให้เกียรติแก่มหาวิทยาลัยที่เป็นเจ้าภาพในการตั้งชื่องานฟุตบอลประเพณีในปีนั้น
ส่วนสถานที่จัดการแข่งขันก็เป็นที่สนามศุภชลาศัย กรีฑาสถานแห่งชาติที่ตั้งที่เดียวกันทุกปี การจัดกิจกรรมและกองเชียร์มีความสามัคคีและความสนุกสนาน โดยกองเชียร์ของมหาวิทยาลัยเจ้าภาพใช้อัฒจันทร์ฝั่งทิศเหนือ ในขณะที่อีกฝ่ายใช้อัฒจันทร์ฝั่งทิศใต้ เป็นงานที่เน้นความเป็นกีฬาที่สร้างความสนุกสนานและบรรยากาศเต็มไปด้วยความปรองดองระหว่างนิสิตของทั้งสองมหาวิทยาลัย และรายได้จากการจัดงานนี้มักนำไปบริจาคเพื่อสาธารณกุศล โดยได้จัดขึ้นทุกปี มีการตั้งถ้วยรางวัลและเกียรติประวัติให้แก่ทีมชนะเลิศ และมีผลกระทบบวกทั้งในด้านการสร้างสังคมที่มีความสามัคคีและรวดเร็วขึ้น และในด้านการกุศลที่ช่วยเหลือสังคมในหลายๆ ด้าน
กิจกรรมภายในงานถูกแบ่งออกเป็น 2 ส่วนหลัก คือ การแข่งขันฟุตบอลและกิจกรรมที่เชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างนิสิตจากมหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กิจกรรมที่น่าสนใจที่มีอยู่ในงานประกอบไปด้วยการเดินพาเหรด การเชียร์ การแปรอักษร ขบวนพาเหรดล้อการเมือง และกิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์ในทุกๆ ปี ซึ่งบรรยากาศภายในงานจะถ่ายทอดสดผ่านทางโทรทัศน์ รวมถึงการถ่ายทอดเฉพาะกิจแห่งประเทศไทยและสถานีวิทยุโทรทัศน์แห่งประเทศไทยตามลำดับ ยกเว้นครั้งที่ 70 และ ครั้งที่ 72 และ 74 ที่มีการถ่ายทอดสดเฉพาะช่องไทยรัฐทีวีในระบบความคมชัดสูง รายได้ที่ได้จากการจัดงานทุกปีนั้นจะนำไปบริจาคเป็นสาธารณกุศล ซึ่งเป็นแนวทางที่สามารถเพิ่มมูลค่าทางสังคมและเสริมสร้างความเข้มแข็งในด้านการกุศลของงานฟุตบอลประเพณีนี้
สำหรับผู้ริเริ่มฝ่ายมหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมืองได้เสนอเรื่องต่อผู้ประศาสน์การในขณะนั้นคือ ศาสตราจารย์ ดร.ปรีดี พนมยงค์ ผ่านศาสตราจารย์ ดร.เดือน บุนนาค เลขาธิการ ส่วนผู้ริเริ่มฝ่ายจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้เสนอเรื่องต่ออธิการบดี คือฝ่ายสโมสรนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งหม่อมราชวงศ์สุมนชาติ สวัสดิกุล เป็นผู้ดูแล เมื่อได้รับอนุมัติจากทั้ง 2 ฝ่าย มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมืองได้ทำหนังสือเชิญจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเข้าร่วมการแข่งขันและรับเป็นเจ้าภาพครั้งแรกโดยจัดการแข่งขันขึ้นที่สนามหลวง (ทุ่งพระเมรุ) ในวันอังคารที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2477
ผลการแข่งขันตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ชนะ 24 ครั้ง
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยชนะ 18 ครั้ง
เสมอกัน 32 ครั้ง
งานฟุตบอลประเพณีจุฬาฯ–ธรรมศาสตร์ ได้จัดขึ้นเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2477 โดยกลุ่มนักเรียนโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย เพื่อสร้างความสามัคคีนิสิตในหมู่นิสิตนักศึกษาทั้งสองมหาวิทยาลัย เนื่องจากมุมมองของนักเรียนในสมัยก่อนว่า ผู้เข้าศึกษาในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยสำเร็จมัธยมศึกษา ส่วนผู้เข้าศึกษาในมหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง (ชื่อในขณะนั้น) ไม่สำเร็จมัธยมศึกษา ทำให้มีการดูถูกกันหรือไม่สนิทสนมกันเหมือนเดิม จึงเป็นแรงบันดาลใจให้นิสิตนักศึกษาทั้งสองมหาวิทยาลัยจัดกิจกรรมสานความสามัคคีและสร้างความปรองดองระหว่างกัน โดยมีแบบอย่างจากการแข่งขันเรือประเพณีระหว่างมหาวิทยาลัยออกซฟอร์ดและมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ในสหราชอาณาจักร และการแข่งขันเบสบอลประเพณีระหว่างมหาวิทยาลัยเคโอและมหาวิทยาลัยวาเซดะในประเทศญี่ปุ่น แต่กลุ่มผู้ริเริ่มถนัดและสนใจกีฬาฟุตบอลมาตั้งแต่เมื่ออยู่โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย จึงตกลงที่จะจัดการแข่งขันฟุตบอลขึ้นงานก็ได้เริ่มขึ้นโดยมีธรรมศาสตร์เป็นเจ้าภาพ จัดที่ท้องสนามหลวงเมื่อวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2477 และมีการเก็บค่าผ่านประตูคนละ 1 บาท รายได้ทั้งหมดมอบให้แก่สมาคมปราบวัณโรคซึ่งเป็นโรคที่ร้ายแรงที่สุดในขณะนั้น
ปีต่อมา ย้ายสถานที่จัดการแข่งขันมายังสนามฟุตบอลโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย จนปี พ.ศ. 2492 ย้ายมาที่สนามศุภชลาศัยถึงปัจจุบัน รายได้ที่เหลือจากการหักค่าใช้จ่ายแล้วมอบให้แก่หน่วยงานการกุศลทุกครั้ง จนปี พ.ศ. 2521 จึงเริ่มนำรายได้ถวายพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร โดยเสด็จพระราชกุศลตามพระราชอัธยาศัย การพระราชทานถ้วยรางวัลมีขึ้นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2492 เมื่อสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี เสด็จมาเป็นองค์ประธาน จนปี พ.ศ. 2495 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จพระราชดำเนินมาเป็นองค์ประธานและพระราชทานถ้วยรางวัลด้วยพระองค์เอง แต่ปัจจุบัน โปรดให้ผู้แทนพระองค์มาแทน
เหตุการณ์ที่ทำให้ต้องยกเลิกการจัดงานฟุตบอลประเพณีมีหลายครั้ง เช่น พ.ศ. 2485 เกิดอุทกภัยครั้งใหญ่ทั่วกรุงเทพมหานคร, พ.ศ. 2487–2491 เกิดสงครามมหาเอเชียบูรพา, พ.ศ. 2494 เกิดกบฏแมนฮัตตัน, พ.ศ. 2516 – 2518 องค์การนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เห็นว่าการจัดงานฟุตบอลประเพณีใช้งบประมาณมาก เป็นกิจกรรมที่ฟุ่มเฟือย, พ.ศ. 2557 เกิดวิกฤตการณ์ทางการเมือง, พ.ศ. 2560 ยกเลิกกิจกรรมเพื่อเป็นการแสดงความอาลัยในช่วงพระราชพิธีพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และตั้งแต่ปี พ.ศ. 2564 – 2566 ยกเลิกกิจกรรมเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019
AUTHOR
นักศึกษาที่สนใจงานการศึกษาโดยเฉพาะระบบที่มาใหม่ พร้อมเรียนรู้ให้ทันเสมอ/ช่างภาพสมัครเล่น
Graphic Designer
