สงครามไม่ใช่เรื่องไกลตัว

ส่องเศรษฐกิจไทย - พม่า วันที่แผ่นดินเพื่อนบ้านลุก

17 กรกฎาคม 2567

สถานการณ์การเมืองโลกที่ร้อนระอุในขณะนี้ ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและการค้าอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ทั้งสงครามในฉนวนกาซ่าและยูเครนที่สร้างความสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนแล้ว ยังกระทบต่อเศรษฐกิจโลกอีกด้วย ไว่าจะเป็นการส่งออกธัญพืชของยูเครน การคว่ำบาตรเศรษฐกิจรัสเซีย และเส้นทางการเดินเรือในแถบตะวันออกกลาง ที่ได้รับผลกระทบจากสงคราม

แต่ด้วยระยะทางที่ห่างไกลจากประเทศไทย ทำให้หลายคนมองว่าสงครามยังคงเป็นเรื่องไกลตัว แต่หากมองใกล้เข้ามาอีกนิดจะพบว่าชายแดนไทยฝั่งที่ติดกับพม่าในขณะนี้ กำลังมอดไหม้จากไฟสงครามกลางเมืองไม่ต่างอะไรกับสมรภูมิรบอื่น ๆ บนโลก โดยความขัดแย้งครั้งนี้ประทุขึ้นเมื่อกองทัพพม่า ที่นำโดยมินอ่องหลาย ก่อรัฐประหารโค่นล้มรัฐบาลพลเรือนของนางอองซาน ซูจี เมื่อปี พ.ศ. 2564 จนนำไปสู่การชุมนุมประท้วงเรียกร้องประชาธิปไตยครั้งใหญ่ แต่เหตุการณ์นี้กลับจบลงที่การปราบปรามอย่างรุนแรงของทหารพม่า จนทำให้หลายคนตัดสินใจจับอาวุธลุกขึ้นสู้เพื่อต่อต้านทหารพม่า จนกลายเป็นสงครามที่ยังคงเกิดขึ้นมาจนถึงปัจจุบัน

รายงานล่าสุดจากสหประชาชาติเปิดเผยว่า สถานการณ์การสู้รบที่รุนแรงขึ้น ทำให้ประชาชนในพม่ามากกว่า 3 ล้านคนต้องละทิ้งบ้านเกิดเพื่อหนีการสู้รบและความรุนแรง ขณะที่การส่งความช่วยเหลือกลับเป็นไปอย่างยากลำบาก เนื่องจากงบประมาณที่ขาดแคลน และการปิดกั้นของทหารพม่า โดยจนถึงขณะนี้มีชาวพม่าถูกสังหารไปกว่า 5,000 ราย นับตั้งแต่เกิดรัฐประหาร ขณะที่อีกกว่า 20,000 คนถูกจับกุม ซึ่งความขัดแย้งที่เกิดขึ้นย่อมกระทบต่อไทยที่เป็นประเทศเพื่อนบ้านอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ โดยเฉพาะการค้าบริเวณชายแดนที่พม่าเป็นคู่ค้าชายแดนอันดับ 2 ของไทย รองจากมาเลเซีย

โดยรายงานเศรษฐกิจภาคเหนือ จากธนาคารแห่งประเทศไทย ประจำเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมาระบุว่า สถานการณ์การค้าบริเวณชายแดนพม่าจากความไม่สงบบริเวณชายแดน ทั้งการส่งออกสินค้าจากไทย และการนำเข้าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์จากฝั่งพม่า ขณะที่มูลค่าการค้าตั้งแต่เดือนมกราคมจนถึงพฤษภาคมที่ผ่านมา อยู่ที่ 3,048 ล้านเหรียญสหรัฐ หดตัวลงจากช่วงเวลาเดียวกันในปีที่แล้วกว่าร้อยละ 11 โดยมีอุปสรรคเพิ่มเติมจากรัฐบาลพม่า ทั้งการควบคุมสินค้านำเข้า การขนส่งสินค้าจากชายแดน รวมทั้งการควบคุมอัตราแลกเปลี่ยนค่าเงิน

นอกจากนี้ เหตุการณ์ที่กลุ่มต่อต้านเข้ายึดค่ายทหารพม่าและจังหวัดเมียวดี ซึ่งตั้งอยู่ตรงข้ามกับอำเภอแม่สอด จังหวัดตาก เมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมา สร้างความเสียหายต่อการค้าระหว่างชายแดนสูงถึง 6,000 – 7,000 ล้านบาท โดยนายประเสริฐ จึงกิจรุ่งโรจน์ ที่ปรึกษาหอการค้าจังหวัดตาก ได้เปิดเผยต่อสื่อมวลชนว่า หากนับย้อนไปถึงเดือนตุลาคม พ.ศ. 2566 พบว่า มูลค่าการค้าบริเวณชายแดนลดลงสูงถึง 138,167.63 ล้านบาท โดยมีปัจจัยลบมาจากค่าครองชีพในพม่าที่สูงขึ้น ต้นทุนการผลิตสินค้าไทย และความไม่สงบบริเวณชายแดน ที่จะส่งผลต่อการเปิดปิดด่านชายแดน และการขนส่งสินค้า

ไม่เพียงแต่การค้าระหว่างชายแดนเท่านั้น การลงทุนของเอกชนไทย ซึ่งเข้าไปลงทุนในพม่าสูงสุดอันดับ 5 ต่างเผชิญกับปัญหาความขัดแย้งที่เกิดขึ้นโดยตรง นายกริช อึ้งวิฑูรสถิตย์ ประธานสภาธุรกิจไทย – เมียนมา เปิดเผยว่า กลุ่มบริษัทเอกชนไทยต่างทยอยถอนการลงทุนจากพม่ากว่า 400 ราย ส่วนใหญ่เป็นผู้ประกอบการรายย่อย นอกจากนี้ รองศาสตราจารย์ ดร.อัทธ์ พิศาลวานิช นักวิชาการอิสระ และผู้เชี่ยวชาญเศรษฐกิจระหว่างประเทศกล่าวว่า รัฐประหารและความขัดแย้งระหว่างกองกำลังชาติพันธุ์ต่าง ๆ ย่อมส่งผลตามมาต่อเศรษฐกิจพม่า โดยสถานการณ์ที่เกิดขึ้น ทำให้ธุรกิจไทยต่างชลอแผนเข้าไปลงทุนในพม่าตลอด 3 ปีที่ผ่านมา นับตั้งแต่เกิดสงครามกลางเมือง

สำหรับท่าทีล่าสุดของรัฐบาลไทยในความพยายามแก้ปัญหาความไม่สงบในพม่าที่กระทบต่อไทย เมื่อวันที่ 12 กรกฎาคมที่ผ่านมา นายมาริษ เสงี่ยมพงษ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ได้พบปะหารือกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของอินเดีย และรองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศพม่า ระหว่างการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศ BIMSTEC อย่างไม่เป็นทางการ ครั้งที่ 2 ที่กรุงนิวเดลี ประเทศอินเดีย

โดยนอกจากจะมีการหารือเรื่องการเชื่อมโยงทางบกระหว่างไทย – พม่า – อินเดีย ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการพัฒนาในกรอบ BIMSTEC แล้ว ยังได้แจ้งความห่วงกังวลของทางการไทยต่อสถานการณ์ชายแดนพม่า ที่กระทบต่อความเป็นอยู่ของประชาชน รวมทั้งแสดงความพร้อมที่จะร่วมมือนำสันติภาพและความสงบสุขกลับคืนสู่ชายแดนโดยเร็ว และร่วมแก้ไขปัญหาอาชญากรรมข้ามชาติและยาเสพติดในพื้นที่โดยเร็วด้วยเข่นกัน

เห็นได้ชัดว่า สงครามไม่ใช่เรื่องไกลตัว ในยุคโลกาภิวัฒน์ที่การค้า การสื่อสาร และการเดินทางจากทั่วโลกเชื่อมโยงกัน โดยเฉพาะในช่วงเวลาที่ประเทศเพื่อนบ้านตกอยู่ในภาวะความขัดแย้งและการสู้รบ ประเทศไทยย่อมหลีกเลี่ยงผลกระทบที่เกิดขึ้นไม่พ้นอย่างแน่นอน

ที่มา