เมื่อวันที่ 6 พฤษภาคมที่ผ่านมา สหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ หรือที่รู้จักกันในนาม “FIFA” ได้ประกาศอันดับโลกของกีฬาฟุตซอลล่าสุดอย่างเป็นทางการครั้งแรก หลังจากจบการแข่งขันฟุตซอลเอเชียหรือ AFC Futsal Asian Cup 2024 ที่เพิ่งจัดขึ้นในประเทศไทยล่าสุด
ผลปรากฏว่าอันดับของฟุตซอลทีมชาติไทยขึ้นทยานติดอันดับ 1 ใน 10 ของทีมระดับโลกหลังจากจบรองแชมป์ของรายการ โดยฝั่งทีมชายติดอันดับ 9 ของโลก และฝั่งทีมหญิงที่เก่งไม่แพ้กันอยู่อันดับที่ 6 ของโลกอย่างเป็นทางการ
นับเป็นหนึ่งในความสำเร็จของวงการกีฬาในประเทศไทย หลังจากที่ทีมฟุตซอลถูกก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 1992 โดยจัดขึ้นเพื่อเข้าร่วมการแข่งขันฟุตซอลโลกในปีนั้น แม้จะไม่ได้เข้าไปเล่นในการแข่งขันครั้งนั้นเพราะแพ้จีนด้วยสกอร์ 12 – 5 แต่ไทยเริ่มต้นพัฒนาตัวเองและสามารถกลับมาแข่งอีกครั้งในปี 1999 กับการแข่งขันฟุตซอลถ้วยเอเชียที่จัดครั้งแรกในปีดังกล่าว
ทว่า! เมื่อลองพิจารณาดูจากผลงานที่ยอดเยี่ยมของฟุตซอลทีมชาติแล้ว มันช่างสวนทางกับความนิยมของฟุตบอลสนามหญ้าที่ผลงานอาจกำลังไปในทิศทางที่ดี แต่หากไปถามคนทั่วไปว่า รู้จักกีฬาฟุตบอลหรือฟุตซอลมากกว่ากัน แน่นอน! ว่าฟุตบอลย่อมเป็นที่รู้จักและถูกติดตามมากกว่าอย่างแน่แท้ แต่ไฉนกันนะ? ที่ทำให้ศักยภาพของฟุตซอลสามารถไปไกลได้มากกว่าความนิยมในฟุตบอลที่เกิดขึ้นในประเทศไทย
จากที่เกริ่นเรื่องมาทั้งหมด เนื้อหานี้ไม่ได้ตั้งใจโจมตีทั้งฟุตซอลไทยหรือฟุตบอลไทย เพราะความจริงที่ฟุตบอลนั้นได้รับความนิยมมากกว่าไปทั่วโลก จึงทำให้ฟุตบอลเป็นที่พูดถึงและนิยมมากว่าอย่างปฏิเสธไม่ได้ แม้กระทั่งประเทศอังกฤษ แดนผู้ดีที่คลั่งไคล้ในฟุตบอลที่สุดในโลก ก็ไม่ได้อยู่ในอันดับต้น ๆ ของทางฟุตซอล หรือก็คือประเทศนี้เองก็ไม่ได้เก่งฟุตซอลเท่ากับฟุตบอลที่มีนักกีฬาชื่อดังระดับโลกเกิดขึ้นมามากมาย แต่ฟุตซอลเองก็มีส่วนสำคัญในการไปใช้ในฟุตบอล
มันต่างกันอย่างไร และทำไมไทยถึงมีศักยภาพในกีฬาฟุตซอลมากกว่าฟุตบอลไทยได้กันละ?
รากฐานซึ่งกันและกัน
ที่มาของฟุตซอลเดิมก็มาจากฟุตบอล และฟุตบอลเองก็ใช้รากฐานจากฟุตซอลเช่นเดียวกัน
ฟังดูเหมือนมันเป็นเรื่องกวน ๆ แต่มันเป็นจริงที่ว่าฟุตซอลถูกนำมาใช้ด้วยข้อจำกัดที่อาจเกิดขึ้นในฟุตบอล อาทิ สภาพอากาศ, สภาพสนาม, และจำนวนผู้เล่นที่น้อยลง ปรับให้ปัญหาที่ว่านำไปแข่งขันกันในสนามปิดหรือภายในยิม (Indoor) เรียกได้ว่าลดขนาดจากฟุตบอลสนามใหญ่กลายเป็นบอลลูกหนังที่ไม่ต้องเล่นในสนามหญ้า และไม่ต้องเล่นกลางแจ้งเหมือนกับฟุตบอล
ซึ่งจากที่กล่าวมานี้หากวิเคราะห์สถานที่ต่าง ๆ ในประเทศไทย จะพบว่ามันเอื้ออำนวยกับการเล่นฟุตซอลเสียมากกว่าฟุตบอลที่ควรจะเล่นในสนามหญ้าใหญ่ ในขณะที่เรามีลูกฟุตบอลกลม ๆ และสามารถพกพาสิ่งนี้ไปเล่นได้ตามที่ต่าง ๆ และหากเป็นสนามสำหรับฟุตซอลซึ่งอาจจะเรียกได้ว่ามันคือ “สตรีทฟุตบอล” ตามท้องถนน หรือสนามใต้ทางด่วนก็ว่าได้
ความนิยมในสตรีทฟุตบอลมีมานมนานตั้งแต่ก่อนศตวรรษที่ 19 โดยเฉพาะในทวีปยุโรปและทวีปอเมริกาใต้ที่ขึ้นชื่อเรื่องผู้เล่นมีความสามารถระดับโลกในกีฬาลูกหนัง ทุกคนล้วนผ่านการเล่นที่สร้างพื้นฐานเหล่านี้ เป็นส่วนนึงของความสามารถที่นำไปสู่การเล่นฟุตบอลระดับสนามใหญ่ได้
พื้นฐานที่ได้รับ
จากสนามหญ้า 11 คน ไปสู่สนามเล็กหรือโต๊ะเล็กที่เล่นกันเพียง 5 คนต่อทีม ทำให้พื้นที่ในการเล่นแคบลงและต้องตัดสินใจในการเล่นบอลแต่ละจังหวะให้เร็วขึ้น นอกจากนี้ฟุตซอลสามารถเริ่มเล่นง่ายกว่าฟุตบอล พื้นฐานในการเริ่มเล่นของฟุตซอลอาจสร้างประโยชน์ในทางทักษะเฉพาะตัวของผู้เล่น ทั้งเรื่องการเลี้ยง, การส่งบอล, และการยิงประตูด้วยพื้นที่ที่น้อยลง และผลักดันทักษะที่กล่าวมาถูกนำไปควบคู่กับการวางแผนหรือแท็คติกเกม นำไปรวมกันให้เกิดเป็นการเล่นเป็นทีมอย่างมีประสิทธิภาพเกิดขึ้น โดยนำข้อดีของการพัฒนาทักษะจากฟุตซอลและการวางแผนการเล่นที่ใช้ในฟุตบอลเข้ามามีส่วนต่อคุณภาพการเล่นบอลลูกหนังขึ้นมาได้
เราจึงเห็นนักฟุตบอลที่มีชื่อเสียงในด้านทักษะเฉพาะตัวเป็นเอกลักษณ์ ต่างก็ผ่านการโม่แข้งด้วยบอลโต๊ะเล็กกันมาแล้ว เช่น เจ้าพ่อทักษะเลี้ยงสับหลอกอย่าง “โรนัลดิญโญ่”, โล่นทองคำเพชฌฆาต “โรนัลโด้”, สุดยอดเจ้าแห่งการจ่ายอย่าง “เควิน เดอ บรอยน์” , หรือแม้กระทั่งกองกลางแชมป์โลกชาวสเปนอย่าง “อันเดียส อิเนียสต้า” ก็ผ่านพื้นฐานจากฟุตซอลมาแล้ว
“…สนามฟุตซอลเป็นสถานที่หลายสิ่งสร้างคุณสมบัตินักฟุตบอลที่ดี ผมเองก็ได้ประโยชน์จากทักษะต่าง ๆ เรื่องความเร็วและความสามารถในการตัดสินใจมันช่วยให้ผมเติบโตขึ้นในการไปเล่นในสนามใหญ่…”
คำกล่าวของอิเนียสต้าที่ยกย่องสิ่งดี ๆ ที่ได้รับจากการได้เล่นฟุตซอลสู่การเป็นแข้งระดับโลก
จะเห็นได้ว่าสิ่งที่กล่าวมา การได้เล่นในฟุตซอลอาจส่งผลดีทั้งกับฟุตซอลและฟุตบอล ทักษะที่ได้เริ่มต้นจะหล่อหลอมให้ผู้ที่ได้เล่นซึบซับประสบการณ์และความสามารถที่พัฒนาไปสู่ผู้เล่นที่มีคุณภาพขึ้นมาได้ หากการสนับสนุนของฟุตซอลถูกนำไปผลักดันให้เกิดผลผลิตนักกีฬาที่ดีในอนาคต เราอาจมีนักกีฬาทีมชาติที่มีโอกาสประสบความสำเร็จมากขึ้นได้ เพียงแต่ในส่วนของความนิยมอาจเป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่ทำให้วงการนี้เป็นที่รู้จักอย่างไม่ทั่วถึงก็เป็นได้
อุปสรรคด้วยความนิยม
ด้วยเหตุผลที่ว่ากีฬาฟุตบอลอาจถูกกำเนิดมาก่อนฟุตซอล และความมีอิทธิพลทางวงการกีฬาของโลก ที่กระแสตอบรับทั้งคนที่ติดตามหรือไม่ติดตามก็จะรู้จักกีฬานี้มากกว่ากีฬาชนิดอื่น อีกทั้งการถูกสนับสนุนในการตลาดที่นักกีฬาฟุตบอลต่างก็มีมูลค่าอย่างมากมายมหาศาล มองไปทางไหนก็มักจะเห็นนักกีฬาที่มาจากฟุตบอลที่เป็นพรีเซนเตอร์ให้กับแบรนด์ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นกีฬาหรือวงการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น จะเห็นว่าแทบจะเป็นมาเฟียที่ปกครองวงการกีฬาแทบทั้งสิ้น
ในขณะที่ฟุตซอลเองก็ก่อเกิดมาด้วยกีฬาอย่างฟุตบอล และยังถูกควบคุมดูแลภายใต้ FIFA ที่มาจากฟุตบอลด้วยเช่นกัน ทำให้นักกีฬาหรือทีมกีฬาของฟุตซอล แม้จะเป็นลูกหนังเดียวกัน แต่ถูกปฏิบัติทางการสนับสนุนที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน นั่นจึงเป็นเหตุที่อาจจะมีนักกีฬาฟุตซอลบางคนตัดสินใจหันไปเล่นฟุตบอล ด้วยค่าแรงที่แตกต่าง การสนับสนุนที่ไม่เท่าเทียมกัน นี้อาจเป็นส่วนนึงในการพิจารณาต่อการสนับสนุน หรือผลักดันให้วงการนี้ควรไปได้ไกลกว่าที่ควรจะเป็น
มาถึงตรงนี้แล้ว จะเห็นว่าฟุตซอลอาจเป็นกีฬาที่มีโอกาสสร้างผู้เล่นระดับมืออาชีพขึ้นมาได้ ด้วยการเล่นที่ง่าย แต่ส่งผลในการพัฒนาทักษะทางลูกหนังมหาศาล แต่ด้วยความนิยมของกีฬารายใหญ่ที่มีการติดตามอยู่เป็นจำนวนมาก อาจทำให้มุมมองการสนับสนุนจึงมีมุมมองที่แตกต่างกัน
หากมองแค่ในประเทศไทย ด้วยสมาคมที่ถูกจัดตั้งใหม่ขึ้นและเริ่มสร้างผลงานในวงการลูกหนังของชาติที่ถูกพัฒนาขึ้นกว่าแต่ก่อนหน้านี้ หากเปิดโอกาสที่จะสนับสนุนและผลักดันวงการฟุตซอลให้เทียบเท่ากับวงการฟุตบอล เราอาจมีโอกาสที่จะมีนักกีฬาไปสู่ระดับโลก หรือโอกาสที่จะเป็นที่หนึ่งในวงการฟุตซอลระดับโลกได้ แม้ว่าอุปสรรคจะมีชาติชั้นนำของวงการ อย่างเจ้าพ่อลูกหนังบราซิล, สเปน, อาเจนติน่า หรือแม้แต่อิหร่าน ผู้ที่เอาชนะไทยเราคาบ้าน และเป็นเจ้าฟุตซอล
แห่งเอเชีย ด้วยดีกรีแชมป์ 13 สมัย ตามมาด้วยญี่ปุ่นที่ได้มา 4 สมัยในระดับเชีย
ไทยเองมีศักยภาพพอด้วยการเข้าชิงเอเชียถึง 3 ครั้ง แม้จะเป็นรองแชมป์ทั้งหมด แต่พวกเขาก็ได้โอกาสในการไปเล่น “ฟุตซอลเวิร์ลคัพ” หรือฟุตซอลโลกได้ถึง 7 ปีติด และปีนี้ไทยเองก็ได้ไปแข่งอีกครั้งที่ประเทศอุซเบกิสถานช่วงระหว่างวันที่ 14 กันยายน – 6 ตุลาคมของปีนี้
หากทั้งโต๊ะใหญ่สนามหญ้าและโต๊ะเล็กในโดมถูกผลักดันและสนับสนุนขึ้นมาได้จริง เราอาจมีความหวังประสบความสำเร็จในวงการกีฬาไทย แม้ฟุตบอลจะยังก้าวไม่ไกลไประดับโลกเทียบกับฟุตซอล แต่อนาคตหากปรับโครงสร้างทั้ง 2 วงการเราอาจมีความสำเร็จเกิดขึ้นตามมาได้ในอนาคต
แต่สำหรับฟุตซอลที่ไปได้แล้วในตอนนี้ การหันมาร่วมเป็นส่วนนึงของแรงเชียร์ อาจทำให้นักกีฬาไทยแสดงศักยภาพที่ยอดเยี่ยมบนเวทีระดับโลก อาจสร้างแรงบันดาลใจให้เด็กรุ่นถัดไป หันมาสนใจในกีฬาฟุตซอล และกลายเป็นหนึ่งในประเทศที่มีนักกีฬาฟุตซอลชั้นนำขึ้นมาได้ อย่าลืมเป็นกำลังใจให้เหล่าทัพชาติศึกโต๊ะเล็ก กับโอกาสยิ่งใหญ่ที่อาจจะเป็นประวัติศาตร์ในอนาคตก็เป็นได้
อ้างอิง
- https://www.facebook.com/photo?fbid=299243689941725&set=a.227271153805646
- https://inside.fifa.com/fifa-rankings/futsal-world-ranking
- https://www.facebook.com/photo/?fbid=878903417611571&set=pcb.878903704278209&locale=th_TH
- https://th.wikipedia.org/wiki/ฟุตซอลทีมชาติไทย
- https://mainstand.co.th/th/features/5/article/4127
- https://youtu.be/94G6N8MVh3U?si=opHOKw2n4V2L2Hnh