“ผมคือบาป ที่ทำลายโลกทั้งใบ”

Oppenheimer (2023)

“มันคือฝันร้ายจากสงคราม”

Godzilla Minus One (2023)

ภาพยนตร์รางวัลออสการ์ครั้งที่ 96 ทั้งสองเรื่องจากสองสาขา โดย Oppenheimer คว้ารางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมไป ในขณะที่ Godzilla Minus One ก็คว้าสาขา Visual Effect ไป ซึ่งทั้งสองเรื่องนอกจากจะเป็นภาพยนตร์ปรากฎการณ์ของปี 2023 แล้ว ในด้านมิติทางสังคมที่ซ่อนอยู่เบื้องหลังนั้นยังอยู่ในช่วงเวลาเดียวกัน คือในช่วงปี 1945 ถึง 1960 หรือช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 นั่นเอง

Oppenheimer และ Godzilla เป็นสองภาพยนตร์ที่บอกเล่าเรื่องราวผลพวงจากสงครามโลกครั้งที่ 2 เหมือนกัน โดยที่ Oppenheimer นั้น พาเราไปสำรวจเรื่องราวของ J. Robert Oppenheimer นักฟิสิกส์ชาวอเมริกันที่เป็นผู้คิดค้นระเบิดนิวเคลียร์จนนำไปสู่การจบสงครามที่คร่าชาวญี่ปุ่นไปนับแสนชีวิต แม้ความสำเร็จของเขาในฐานะเบื้องหลังผู้จบสงครามด้วยวิทยาศาสตร์ แต่เมื่อกาลเวลาเปลี่ยนไปเข้าสู่ช่วงต้นของสงครามเย็น ระเบิดนิวเคลียร์กลับกลายเป็นภัยร้ายแรงของมนุษยชาติ J. Robert Oppenheimer ถูกตั้งคณะกรรมการสอบสวน และชีวิตของเขาก็เข้าสู่ความดำมืด เมื่อเขาต้องทบทวนตัวเองถึงบาปที่ได้กระทำไว้ต่อโลก

แง่มุมของนักวิทยาศาสตร์ที่ “เบียว” และ “หลงใหล” ในศาสตร์ของตัวเองอย่างสุดขั้ว จนศาสตร์ของเขาสร้างรอยแผลที่ใหญ่หลวงมากในประวัติศาสตร์ อาจจะเป็นแก่นสำคัญของเรื่องราวที่ให้มนุษย์ผู้ซึ่งใช้ชีวิตโดยตัดความขัดแย้ง มิติทางสังคมและการเมืองออกจากตัวเองไป เหลือเพียงการคิดค้นงานสร้างสรรค์ที่ยิ่งใหญ่เพียงเท่านั้นที่เขามุ่งมั่นจะไปให้ถึง ซึ่งเป็นเรื่องราวที่สะท้อนความเป็น “อเมริกัน” ได้อย่างครบถ้วน หากเราส่องดูประวัติศาสตร์งานสร้างสรรค์ต่าง ๆ แล้ว วิทยาการหลายตัวที่เกิดจากประเทศมหาอำนาจ ในด้านหนึ่ง อาจจะเป็นตัวพิสูจน์ความฉลาดล้ำและการเป็นที่หนึ่งของมนุษยชาติ แต่อีกด้าน ทุกวิทยาการที่เกิดขึ้นล้วนเปลี่ยนแปลงโลกไปในทิศทางที่สุดขั้วด้วยกันทั้งสิ้น ระเบิดนิวเคลียร์เองก็เป็นหนึ่งในนั้นเช่นกัน ตัวภาพยนตร์จึงลงไปสะท้อนภาวะจิตใจของนักวิทยาศาสตร์มือเปื้อนเลือด เต็มไปด้วยภาพที่ซ้อนทับไปมาระหว่างโลกขาวดำที่มืดหม่น กับช่วงเวลาสีสันที่เขาได้ทดลองสิ่งต่าง ๆ อย่างไม่ต้องระแวดระวังอะไร

Cillian Murphy, Christopher Nolan, and J. Robert Oppenheimer in Oppenheimer (2023) / Universal Pictures
Cillian Murphy, Christopher Nolan, and J. Robert Oppenheimer in Oppenheimer (2023) / Universal Pictures

หลังจากสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้จบลง ฝ่ายญี่ปุ่นได้ยอมแพ้อย่างราบคาบหลังจากการทิ้งระเบิดที่ฮิโรชิม่าและนางาซากิ วิทยาศาสตร์และวิทยาการจึงต้องการการต้องคิดและระแวดระวังอย่างถี่ถ้วน จนเกือบจะผลักให้ช่วงหนึ่ง การเล่าเรื่องแนว “วิทยาศาสตร์ที่เลวร้ายและไม่รับผิดชอบ” เฟื่องฟูขึ้นมาเป็นอย่างมาก และสัตว์ประหลาดยักษ์ Godzilla เองก็เป็นหนึ่งในเรื่องราวเหล่านั้น

หลังจากจบสงครามโลกครั้งที่ 2 ไปแล้ว ก็มีเหตุการณ์ที่เป็นต้นกำเนิดของสัตว์ประหลาดยักษ์ชื่อก้องโลกตัวนี้ ย้อนไปในเช้าของวันที่ 1 มีนาคม ปี 1954 เมื่อชาวประมงญี่ปุ่น ได้ออกเรือไปจับปลาเป็นปกติ แม้จะเป็นช่วงหลังจากจบสงครามไปแล้วแต่สหรัฐอเมริกาได้ยังคงทดสอบระเบิดนิวเคลียร์อย่างต่อเนื่อง และการทดสอบในวันนั้น พลังของระเบิดนิวเคลียร์ลูกหนึ่งส่งผลกระทบเกินจากขอบเขตที่ทางสหรัฐได้แจ้งเอาไว้ ลูกเรือ Daigo Fukuryū Maru หรือเรือ Lucky Dragon ได้เห็นแสงสว่างวาบบนท้องฟ้าและเสียงดังสนั่นหวั่นไหวระหว่างจับปลาโดยไม่ทันคิดอะไร

3 ชั่วโมงต่อมาเมื่อเรือกลับถึงฝั่ง ลูกเรือเริ่มอาเจียนและล้มป่วย และไม่นานพวกเขาก็เสียชีวิตลงทั้งหมด เพราะเขาได้รับกัมมันตรังสีจากการทดลองระเบิดนิวเคลียร์ลูกนั้นนั่นเอง

จุดเริ่มต้นของเหตุการณ์นี้สร้างความตระหนักรู้ในเรื่องนิวเคลียร์ต่อชาวญี่ปุ่นเป็นอย่างมาก แต่ด้วยภาวะกฎหมายสงครามที่ห้ามญี่ปุ่นฉายภาพกองทัพรบพุ่งใส่กันบนจอภาพยนตร์โดยเด็ดขาด ทำให้เกิดแนวคิดที่จะสร้างสรรค์ภาพยนตร์เพื่อใช้ต่อสู้กับ “งานสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์ที่ไร้ความรับผิดชอบนี้” ตอบโต้ทางสหรัฐกลับไป จนเกิดเป็นภาพยนตร์ในชื่อ Gojira ในปี 1954 ทันทีภายหลังเหตุการณ์เรือ Lucky Dragon เพียง 9 เดือนเท่านั้นเอง

Gojira หรือชื่ออังกฤษว่า Godzilla เป็นสัตว์ประหลาดที่ขึ้นมาจากทะเล ร่างกายตะปุ่มตะป่ำไปด้วยการกลายพันธุ์จากกัมมันตภาพรังสี ลุกขึ้นมาถล่มเมืองต่าง ๆ ในญี่ปุ่นจนราบคาบ เป็นภาพสะท้อนความรุนแรงของระเบิดนิวเคลียร์ที่ญี่ปุ่นต้องเผชิญหลังสงครามเป็นอย่างดี นอกจากนั้นตัวภาพยนตร์ยังประสบความสำเร็จอย่างงดงามในญี่ปุ่น และเป็นต้นฉบับหนังสัตว์ประหลาด Kaiju หรือหนังแนวที่นักแสดงต้องสวมชุดสัตว์ประหลาดถ่ายทำเพื่อถล่มเมืองในอีกหลายเรื่องต่อมา ทั้งภาคต่อของตัวเองและเป็นแรงบันดาลใจให้กับภาพยนตร์แนวนี้ต่อมาอีกหลายตัว ความสำเร็จนี้แผ่ขยายไปทั่วโลก และในที่สุด Godzilla ก็ถูกซื้อไปพัฒนาต่อโดย Hollywood อีกด้วย 

Godzilla Minus One (2023) / iMDB
Godzilla Minus One (2023) / iMDB

แรงกระเพื่อมด้านการตระหนักการทดลองนิวเคลียร์จากญี่ปุ่นผ่านภาพยนตร์นี่เองที่ส่งผลให้เกิดการตั้งคณะกรรมการสอบสวน J. Robert Oppenheimer ในช่วงเหตุการณ์สงครามเย็นในหลายปีต่อมา อาจจะพูดได้ว่า Godzilla ตัวแรกนี่แหละที่ทำให้ J. Robert Oppenheimer ต้องกลับมาทบทวนตัวเองในศาล ตามเหตุการณ์ในภาพยนตร์ Oppenheimer นั่นเอง

แม้เวลาจะผ่านไปหลายปีแล้ว การสร้างการตระหนักรู้เรื่องผลกระทบจากอาวุธนิวเคลียร์ยังคงเป็นสิ่งที่หลายประเทศให้ความสำคัญ รวมไปถึงความสำเร็จของ Godzilla ที่แผ่ขยาย Soft Power ของญี่ปุ่นไปทั่วโลก จนกลายเป็นสัตว์ประจำชาติญี่ปุ่นเลยก็ว่าได้ การโคจรของภาพยนตร์มรดกอาวุธนิวเคลียร์ทั้งสองเรื่องจากสงครามโลกครั้งที่สองบนเวที Oscars ครั้งที่ 96 ที่ผ่านมา จึงเป็นเหมือนจุดบรรจบกันของผู้สร้างระเบิดนิวเคลียร์และผลกระทบที่เป็นรูปธรรมที่สุดจากระเบิดนิวเคลียร์นั่นเอง

CREATED BY

นักคิด นักเขียน นักสร้างคอนเทนต์ ตัวปัญหาของกระแส ชาวเกย์ผู้แปลกแยก และนักเล่าเรื่องในรูปแบบที่แตกต่าง หลงใหลวัฒนธรรม Pop ทั้งหนังสือ ภาพยนตร์ ซีรีส์และดนตรี และยังเป็นผู้กำกับอิสระ นักดนตรีและนักแต่งเพลง รวมถึงแอดมินเพจที่ประสบความสำเร็จในโซเชียลอีกด้วย เก่งซะไม่มี