ปัสสาวะบ้วนปาก

ลองจินตนาการว่าทุกเช้าคุณตื่นขึ้นมาด้วยความสดใส บิดขี้เกียจสองสามที ก่อนลุกขึ้นมาล้างหน้าด้วยน้ำจากลำธารที่สะอาดบริสุทธิ์ จากนั้นบ้วนปากด้วย ‘ปัสสาวะ’ ที่คุณกรอกทิ้งไว้ในภาชนะที่แข็งแรง คงเป็นอะไรที่ดูแปลกจนต้องอุธานออกมาว่า “นี่มันเรื่องบ้าอะไรกัน” แต่เชื่อหรือไม่ว่าชาวโรมันโบราณเคยใช้สารคัดหลั่งอย่างปัสสาวะในการนำมาบ้วนปากและขัดฟัน แถมมันยังได้ผลลัพธ์ที่ดีอีกด้วย ซึ่งจากการสำรวจทำเอานักโบราณคดีถึงกับอึ้งกิมกี่ว่านี่คือนวัตกรรมแบบใด แล้วปัสสาวะมีประสิทธิภาพในการกำจัดคราบสกปรกในช่องปากได้จริงหรือ

ในปี 2022 เว็บไซต์ Ancient – Origins ได้เผยแพร่บทความทางประวัติศาสตร์ที่อ้างว่าชาวโรมันโบราณใช้ปัสสาวะในการแปรงฟัน พวกเขาเชื่อว่าปัสสาวะของมนุษย์และสัตว์จะทำให้ฟันขาวขึ้นและป้องกันฟันผุ จึงนิยมนำมาใช้บ้วนปากและแปรงฟันจนเกิดการวิพากษ์วิจารณ์กันว่าแท้จริงแล้วชาวโรมันใช้ปัสสาวะในการทำความสะอาดช่องปากจริงหรือไม่ แต่ก่อนที่เราจะไปพิสูจน์กัน อาจต้องมาทำความเข้าใจเรื่องปัสสาวะและคุณสมบัติทางเคมีของมันว่ามีแนวโน้มเป็นไปได้มากขนาดไหน แล้วในทางประวัติศาสตร์เคยมีการใช้ปัสสาวะในการอุปโภคหรือไม่

ความจริงที่น่าเหลือเชื่อก็คือ ในสมัยก่อนปัสสาวะถือเป็นหนึ่งในสินค้าที่มีค่า เนื่องจากคุณสมบัติทางเคมีของมันที่มีฤทธิ์คล้ายน้ำยาทำความสะอาดครัวเรือนในปัจจุบัน เพราะปัสสาวะประกอบไปด้วยแร่ธาตุและสารเคมีมากมาย อาทิ ฟอสฟอรัสและโพแทสเซียม ที่สำคัญมันมี ‘ยูเรีย’ ซึ่งเป็นสารประกอบอินทรีย์ที่มีไนโตรเจนเป็นองค์ประกอบหลัก เมื่อทิ้งไว้เป็นเวลานานยูเรียในปัสสาวะจะสลายตัวแล้วเปลี่ยนสภาพเป็นแอมโมเนีย ซึ่งมีคุณสมบัติเป็นกรดสามารถสลายโมเลกุลไขมันและคราบสกปรก 

ซึ่งคุณสมบัติขจัดคราบสิ่งสกปรกได้นี่แหละ ที่ทำให้ชาวโรมันโบราณนำปัสสาวะที่ถูกทิ้งไว้ให้ยูเรียระเหยออกไปแล้วมาผสมกับน้ำเปล่าเพื่อเจือจาง ใช้ในการซักผ้า หรือที่เรียกว่า ฟูลโลนิกา แปลว่า ร้านซักรีด ที่จะเห็นได้ว่ามีการนำปัสสาวะมาใช้ในการอุปโภคจริง แต่ยังไม่มีหลักฐานที่ชี้ชัดว่าชาวโรมันโบราณใช้ปัสสาวะในการบ้วนปาก แต่มันอาจเป็นคนอีกกลุ่มหนึ่ง ดร.ไมค์ บิชอป กล่าวว่า ชาวเซลติบีเรีย ชนเผ่าท้องถิ่นที่มีวัฒนธรรมดั้งเดิม พวกเขามักถูกชาวโรมันโบราณล้อเลียนพฤติกรรมการใช้ชีวิต โดยสิ่งนี้อาจถูกเข้าใจผิดว่าชาวโรมันบ้วนปากด้วยปัสสาวะ แต่ในความจริงอาจเป็นแค่คำพูดล้อเลียนชาวเซลติบีเรียก็เท่านั้น 

อย่างไรก็ตามข้อมูลทางประวัติศาสตร์ยังชี้ชัดว่ามีการใช้ปัสสาวะในการอุปโภคบางอย่าง แต่ไม่มีหลักฐานยืนยันแน่ชัดว่าชาวโรมันนำปัสสาวะเหล่านั้นมาใช้บ้วนปากหรือแปรงฟัน ถึงกระนั้นก็ทำให้เราได้เห็นวิถีชีวิตที่คนยุคก่อนพยายามประยุกต์ศาสตร์แห่งเคมีพื้นฐานเข้ากับวิถีชีวิตได้อย่างชาญฉลาด ถึงแม้มันออกจะสกปรกไปเสียหน่อย

อ้างอิง

CREATED BY

ไม่ชอบคนข้างล่าง