ควันหลงสงกรานต์

ว่าด้วยการเมืองและเศรษฐกิจระหว่างประเทศสะท้อนผ่าน “ปืนฉีดน้ำ”

19 เมษายน 2567

วันนี้เป็นวันหลังสงกรานต์ หนุ่มสาวชาวบ้านกำลังเห็นอะไรไหมครับ สิ่งนั้นไม่ได้เป็นอะไรที่ไกลตัวในช่วงสงกรานต์เลย อยู่ใกล้ตัวเรานิดเดียวนั่นก็คือปืนฉีดน้ำ ปืนฉีดน้ำสำคัญยังไงนะหรือ เอาไว้เล่นฉีดน้ำยังไงล่ะ อันนี้มันก็แน่นอนอยู่แล้วว่ามันถูกสร้างมาเพื่อสิ่งนี้

แต่อันที่จริงแล้วมันมีนัยมากกว่านั้น เพราะเจ้าปืนฉีดน้ำที่ว่านี้ส่วนใหญ่มาจาก “จีน” โดยเฉพาะปืนฉีดน้ำไฟฟ้าที่เข้ามาตีตลาดไทย เล่นเอาตลาดปืนฉีดน้ำไทยปั่นป่วนกันเลยทีเดียว จะบอกว่ามันคือสิ่งที่สะท้อนนัยการเมืองและเศรษฐกิจระหว่างประเทศจริง ๆ นะจ๊ะ เป็นอย่างไรไปพูดคุยพร้อม ๆ กันกับ SUM UP

ฟ้าใหม่ไม่ลู่ลมแต่กินไผ่จีน

เรามักพูดกันเสมอว่าประเทศไทยดำเนินนโยบายแบบไผ่ลู่ลม เอียงไปเอียงมาตามมหาอำนาจไม่เลือกข้างใดข้างหนึ่งอย่างชัดเจน แต่ความเป็นจริงแล้วเราไม่เคยเป็นเช่นนั้น หากนำมุมมองทางประวัติศาสตร์มามองจริง ๆ เรามักเลือกข้างเสมอ ไม่ว่าในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เราก็เป็นมหามิตรของญี่ปุ่น หรือในช่วงสงครามเย็นเราก็เลือกอยู่ข้างสหรัฐอเมริกา

ล่าสุดการเมืองระหว่างประเทศกำลังร้อนแรงสุด ๆ ไม่ว่าจะเป็นสงครามรัสเซีย – ยูเครน สงครามในตะวันออก และความตึงเครียดในช่องแคบไต้หวัน เป็นเหตุให้เราสังเกตได้ว่าการเมืองโลก ณ ขณะนั้นกำลังอยู่ในภาวะเลือกข้างอย่างชัดเจนว่าจะอยู่ข้างไหน ไม่ว่าในแง่เศรษฐกิจหรือการเมือง

ฝ่ายหนึ่งคือ จีน รัสเซีย และอิหร่าน และอีกฝ่ายคือสหรัฐอเมริกาและยุโรป คำถามคือไทยยังพูดได้เต็มปากหรือไม่ว่าเป็นไผ่ลู่ลม หากเราสังเกตการเมืองระหว่างประเทศที่ผ่านมาจะพบว่าไทยกำลังโน้มเอียงไปทางจีน ไม่ว่าจะเป็นการซื้อเรือดำน้ำ การเยือนประเทศจีนอยู่บ่อยครั้งของผู้นำประเทศ หรือการนิ่งเฉยต่อประเด็นที่ประเทศจีนคุกคามประเทศเพื่อนบ้านอาเซียน ตลอดจนประเด็นปัญหาในเมียนมา จนมีหลายคนพูดว่าเราคือคนดื้อแห่งอาเซียนด้วยซ้ำ “เท่ากับว่า ณ ขณะนี้เราไม่ใช่ไผ่ลู่ลม แต่กำลังโน้มตัวไปกินไผ่ที่มาจากจีนเสียมากกว่า”

เศรษฐกิจสะท้อนผ่านปืนฉีดน้ำ

เมื่อเรามองการเมืองในภาพกว้างกันแล้ว เราลองมาดูเศรษฐกิจในแบบกระชับกันบ้างครับเพื่อน ๆ ว่าไทยนั้นเอื้อจีนในแง่เศรษฐกิจอย่างไรผ่านปืนฉีดน้ำที่เราเห็นกัน

ในแง่เศรษฐกิจเราจะพบอย่างหนึ่งว่าไทยนั้นเอื้อการค้ากับจีนอย่างมหาศาลในเรื่องของการนำเข้าสินค้าจากจีนที่ราคาต่ำกว่า 1,500 บาท ไม่ต้องเสียภาษีขาเข้า เท่ากับว่าสินค้าจากจีนที่มีต้นทุนต่ำอยู่แล้วสามารถบุกตลาดสินค้าอุปโภคและบริโภคในประเทศไทยได้อย่างสบาย ๆ

และปฏิเสธไม่ได้ว่าไทยเอื้อให้กับทุนจีนในการประกอบธุรกิจ และใช้ประโยชน์จากที่ดินของไทยเช่นกัน ตัวอย่างเช่น แอปพลิเคชันที่เราเลือกซื้อของกัน แอปส้มก็เป็นแอปที่มีผู้ประกอบการเป็นคนจีน ที่สำคัญยังเปิดให้มีหน้าร้านค้าจากจีนให้คนไทยได้เลือกสินค้าที่มีราคาถูกกว่าสินค้าในไทยอีกด้วย

ปืนฉีดน้ำไฟฟ้าราคาถูก

ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดในช่วงสงกรานต์คือปืนฉีดน้ำไฟฟ้าที่สุดจะมาแรงแซงทางโค้ง ที่เล่นเอาปืนฉีดน้ำอัดลมไม่ว่าของไทยหรือของเทศต้องหลบให้ไปตาม ๆ กัน เพราะเจ้าปืนฉีดน้ำจากจีนมีทั้งความแรงที่แรงกว่า ซึ่งผู้เขียนได้ลองใช้มาแล้ว และที่สำคัญจากนโยบายของรัฐบาลไทยที่เอื้อให้กับสินค้าจีน ทำให้ปืนฉีดน้ำไฟฟ้ามีราคาที่ถูกกว่าปืนฉีดน้ำไฟฟ้าจากประเทศอื่น ๆ ที่มียี่ห้อคุ้นหูในวงการของเล่นด้วยซ้ำไป

นี่คือสิ่งที่การเมืองโลกและเศรษฐกิจระหว่างประเทศกำลังเป็นอยู่ ณ ขณะนี้ ถึงจะพูดว่าไกลตัวไปหรือเรากำลังไม่รู้ แต่ความจริงแล้วปัญหาต่าง ๆ ใกล้ตัวของเรามากกว่าที่คิด ดังเช่นปืนฉีดน้ำไฟฟ้าที่กำลังบอกเราอยู่ว่าควันหลงสงกรานต์ การเมืองและเศรษฐกิจระหว่างประเทศ กำลังจะเข้มข้นขึ้นอยู่ที่ว่าเราจะจัดแจงและอยู่กับมันอย่างไร

“แต่ที่แน่ ๆ ประเทศไทยไม่ใช่ไผ่ลู่ลมอย่างที่ถูกปลูกฝังกันมาอย่างแน่นอน”