เถียนมี่มี่ 30 ปีที่จากไป ไม่มีวันไหนไม่คิดถึง ‘เติ้ง ลี่จวิน’

20 พฤษภาคม 2568

8 พฤษภาคม พ.ศ. 2538
นิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา

หลีเฉี่ยว (จางมั่นอวี้) หญิงสาวชาวจีนที่เดินทางจากฮ่องกงมาลงหลักปักฐานที่อเมริกามาหลายปีกำลังอารมณ์ดี หลังจากซื้อตั๋วเครื่องบินกลับจีนแผ่นดินใหญ่บ้านเกิดของเธอเพื่อไปเยี่ยมแม่

ไม่ทันที่หญิงสาวจะเดินออกจากบริษัททัวร์ขายตั๋วเครื่องบิน โทรทัศน์ในสำนักงานก็รายงานข่าวด่วนเกี่ยวกับการเสียชีวิตของนักร้องสาวชื่อดังชาวจีน

ที่ครั้งหนึ่งเธอกับ “สหาย” จากแผ่นดินใหญ่เคยรวมเงินซื้อเทปของนักร้องคนนี้มาขายในงานตรุษจีนที่ฮ่องกง

หลายปีหลังจากนั้น “สหาย” คนดังกล่าวรีบวิ่งลงไปจากรถของเธอ เพื่อให้นักร้องสาวคนนั้นเซ็นลายเซ็นที่เสื้อของเขา

และข่าวการจากไปของนักร้องคนนี้ ทำให้เธอและสหายนาม หลีเสี่ยวจิน (หลี่หมิง) กลับมาเจอกันอีกครั้งที่หน้าร้านขายโทรทัศน์แห่งหนึ่งกลางมหานครในอีกซีกโลก

แต่เพลง “เถียนมีมี่” กลับดังในหัวใจของเขาทั้งสอง และชาวจีนนับพันล้านคนทั่วโลก

นี่คือฉากจบของภาพยนตร์ฮ่องกงในตำนานเรื่อง “Comrades Almost A Love Story” หรือ “เถียนมีมี่ 3650 รักเธอคนเดียว” ที่ออกฉายเมื่อ 29 ปีก่อน และยังสร้างความประทับใจแก่ผู้ชมมาจนถึงทุกวันนี้

ไม่เพียงแต่ภาพยนตร์จะบันทึกความรักของหนุ่มสาวที่อพยพจากจีนมายังฮ่องกง ก่อนจะเดินทางไกลไปถึงสหรัฐอเมริกาตลอดระยะเวลาเกือบ 10 ปี นับตั้งแต่ทศวรรษ 1980 -1990 และสิ่งหนึ่งที่เชื่อมโยงความรักของทั้งสอง และยังเป็นภาพสะท้อนวัฒนธรรมของชาวจีนที่จะติดตัวไปทุกมุมโลกไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนก็ตาม ก็คือบทเพลงของ “เติ้ง ลี่จวิน” ราชินีเพลงจีนตลอดกาล ซึ่งวันที่ 8 พฤษภาคมที่ผ่านก็ครบรอบ 30 ปีการจากไปของเธอ

จากลูกสาวทหาร สู่นักร้องดังระดับโลก

เติ้ง ลี่จวิน หรือ เทเรซ่า เติ้ง เกิดเมื่อวันที่ 29 มกราคม พ.ศ. 2496 ที่ประเทศไต้หวัน เธอเติบโตมาในครอบครัวทหารที่อพยพมาจากจีนแผ่นดินใหญ่ ด้วยพรสวรรค์ในด้านการร้องเพลง ทำให้เธอเข้าสู่วงการบันเทิงตั้งแต่ยังเด็กจากการเข้าร่วมการประกวดร้องเพลง จนคว้ารางวัลใหญ่มาครองมากมาย

เมื่อเข้าสู่วัยสาว เธอก็ก้าวขึ้นสู่ตำแหน่งนักร้องหญิงชื่อดัง ด้วยน้ำเสียงที่ไพเราะอ่อนหวาน ผลงานเพลงที่โด่งดังเป็นอมตะ และแฟนเพลงหลายคนรู้จักกันดี ได้แก่ เถียนมี่มี่ (甜蜜蜜) , พระจันทร์แทนใจ (月亮代表我的心), เหมยฮัว (梅花) โดยเติ้ง ลี่จวินได้เซ็นสัญญากับค่ายเพลงยักษ์ใหญ่ และมีผลงานเพลงในหลายประเทศ ทั้งไต้หวัน ฮ่องกง ญี่ปุ่น มาเลเซีย สิงคโปร์ อินโดนีเซีย รวมทั้งในประเทศไทยเอง ซึ่งเธอเคยเดินทางมากรุงเทพมหานครเมื่อช่วงทศวรรษ 1970 ความโด่งดังของเธอทำให้ชาวจีนที่อยู่ตามพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วโลกต่างฟังเพลงของเธอทั้งนั้น จนมีคำกล่าวว่า “ที่ใดมีชาวจีน ที่นั่นย่อมมีเพลงของเติ้ง ลี่จวิน”

แม้กระทั่งจีนแผ่นดินใหญ่ที่สมัยนั้นยังคงอยู่ภายใต้การปกครองแบบเผด็จการคอมมิวนิสต์อย่างเข้มงวด รัฐบาลจีนคว่ำบาตรผลงานเพลงจากประเทศโลกเสรี รวมไปถึงเพลงของเติ้ง ลี่จวิน แต่ก็ไม่อาจสกัดกั้นความดังของเธอได้ ชาวจีนแผ่นดินใหญ่จำนวนมากแอบซื้อเทป หรือเปิดวิทยุฟังเพลงเธออย่างลับ ๆ จนเกิดคำกล่าวขานว่า “กลางวันฟังเติ้งใหญ่ กลางคืนฟังเติ้งน้อย” ซึ่งเติ้งใหญ่หมายถึง เติ้งเสี่ยวผิง ผู้นำที่ปกครองจีนในสมัยนั้น สะท้อนให้เห็นถึงความโด่งดังของเธอบนแผ่นดินแม่ ที่ความแตกต่างทางการเมืองไม่อาจสกัดกั้นหรือแบ่งแยกเสียงดนตรีได้

ไม่เพียงเท่านั้น เติ้ง ลี่จวินยังเป็นศิลปินจีนอีกรายที่แสดงออกถึงอุดมการณ์ทางการเมือง ไม่ว่าจะเป็นการรักชาติ ด้วยการไปร้องเพลงให้ทหารไต้หวันตามสถานที่ต่าง ๆ และเมื่อเกิดเหตุการณ์สลายการชุมนุมนักศึกษาที่จัตุรัสเทียนอันเหมิน กรุงปักกิ่ง ประเทศจีน เมื่อปี พ.ศ. 2532 เธอก็ได้เข้าร่วมคอนเสิร์ตสนับสนุนการเรียกร้องประชาธิปไตยของนักศึกษาจีนที่ฮ่องกง พร้อมประกาศจุดยืนตรงข้ามกับรัฐบาลพรรคคอมมิวนิสต์จีนหลังเกิดเหตุการณ์นองเลือดขึ้น

ตลอดเส้นทางสายดนตรี เติ้ง ลี่จวินสามารถทำยอดขายเทปเพลงของเธอได้มากกว่า 22 ล้านตลับจากทั่วโลก ในประเทศญี่ปุ่นเอง เธอยังได้ขึ้นร้องเพลงในรายการประกวดร้องเพลงประจำปีชื่อดังอย่าง “โคฮาคุ อุตะ กัสเซน” ของสถานีโทรทัศน์ NHK ต่อมายังสามารถคว้ารางวัล “ออลเจแปนเรคคอร์ดอวอร์ด” ติดต่อกันถึง 4 ปีอีกด้วย

เชียงใหม่ และช่วงเวลาสุดท้ายของราชินีเพลงจีน

ในช่วงทศวรรษ 1990 เติ้ง ลี่จวินได้คบหากับ สเตฟาน ปีแยร์ นักแต่งเพลงชาวตะวันตกซึ่งอายุน้อยกว่าเธอสิบปี ทั้งสองได้เดินทางมาพักผ่อนที่จังหวัดเชียงใหม่ ประเทศไทย โดยพักที่ห้องสูท ชั้น 15 โรงแรมแม่ปิง โรงแรมหรูความสูง 15 ชั้นชื่อดังในสมัยนั้น ซึ่งนอกจากจะเพื่อหาบรรยากาศในการแต่งเพลงแล้ว เธอยังกล่าวกับผู้ดูแลของโรงแรมด้วยว่า “เชียงใหม่มีอากาศที่ดี เหมือนกับบ้านหลังที่สอง”

ตลอดช่วงระยะเวลาที่เธอพักผ่อนที่เชียงใหม่ เติ้ง ลี่จวินได้สร้างความประทับใจให้แฟนเพลงของเธอ เพราะหลายครั้งที่โรงแรมแม่ปิงจัดกิจกรรมหรืองานอะไร ราชินีเพลงจีนคนนี้พร้อมที่จะมาช่วยเสมอ ไม่ว่าจะการร่วมร้องเพลงในงานกาลาดินเนอร์ หรือในคอฟฟี่ช็อปของโรงแรม ทำให้นักท่องเที่ยว หรือแม้แต่บรรดาแฟนเพลงของเธอในเชียงใหม่จำนวนมากต่างแห่มาฟังนักร้องคนดังที่นี่ นอกจากนี้ แม้เธอจะเป็นศิลปินระดับซูเปอร์สตาร์ แต่เธอก็ยังคงมีอัธยาศัยที่ดีกับพนักงานโรงแรม เหมือนสมาชิกครอบครัวคนหนึ่ง

จนกระทั่งวันที่ 8 พฤษภาคม พ.ศ. 2538 เติ้ง ลี่จวินเสียชีวิตด้วยโรคหอบหืดกำเริบด้วยวัยเพียง 42 ปี ท่ามกลางความโศกเศร้าเสียใจของบรรดาแฟนเพลงทั้งในเชียงใหม่ จีน และไต้หวันบ้านเกิดของเธอ ข่าวการเสียชีวิตของเธอแพร่กระจายไปอย่างรวดเร็ว เนื่องจากเธอเป็นศิลปินที่มีชื่อเสียงไปทั่วโลก ที่ไต้หวัน งานศพของเธอจัดขึ้นแบบรัฐพิธี ท่ามกลางความอาลัยของประชาชนชาวไต้หวันนับพันคนที่เข้าร่วมในครั้งนั้น หีบศพของเธอถูกคลุมด้วยธงชาติของสาธารณรัฐจีน โดย ประธานาธิบดีหลี่ เติง ฮุย

แม้เวลาจะผ่านไปกว่า 30 ปีแล้ว แต่แฟนเพลงเติ้ง ลี่จวินยังคงคิดถึงเธออยู่เสมอ ห้องพักสุดท้ายของเธอในโรงแรมแม่ปิง ซึ่งปัจจุบันคือ โรงแรมอินเตอร์คอนติเนนตัล เชียงใหม่ แม่ปิง ก็ยังคงถูกเก็บรักษาไว้อย่างดี และปัจจุบันได้กลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวชื่อดังที่นักท่องเที่ยวชาวจีนเดินทางเข้ามายังจังหวัดเชียงใหม่ต้องมาที่นี่ให้ได้ เพื่อรำลึกถึงนักร้องชาวจีนในดวงใจ

จากวันที่สองสหายจากจีนแผ่นดินใหญ่เจอกันอีกครั้งที่อีกซีกโลก โดยมีบทเพลงของศิลปินดังเชื่อมหัวใจทั้งสองไว้

30 ปีผ่านไป บทเพลงของเติ้ง ลี่จวินก็ยังคงทุ้มอยู่ในใจแฟนเพลงจีนไปตลอดกาล

อ้างอิง