จงอย่าหยุดสวย

คำตอบเบื้องหลังความสวยงามของสัตว์โลก

28 กรกฎาคม 2567

ความสวยความงามเป็นเรื่องที่ผู้ชายอย่างเราไม่สามารถเข้าใจได้ ขนาดแยกสีแดงแต่ละเฉดเรายังแยกกันไม่ออก

แต่รู้หรือไม่ว่าโลกของสัตว์นั้น ‘เพศผู้’ มักเป็นเพศที่สวยกว่า มีสีสันสดใสกว่า ในขณะที่เพศเมียจะมีสีที่อ่อนกว่าอย่างเห็นได้ชัด

ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดพบได้ตามตลาดปลาจตุจักร🐠 ที่พวกปลาสวยงามต่าง ๆ มักเป็นตัวผู้ แต่ไม่ใช่แค่ในปลาเท่านั้นที่ตัวผู้มักสวยงามมากกว่าตัวเมีย ในสัตว์อื่น ๆ ก็เหมือนกัน เช่น นกยูง🦚, ไก่🐓, สิงโต🦁, ผีเสื้อ🦋 ฯลฯ

แล้วทำไมสัตว์ตัวผู้มักสวยงามกว่าตัวเมียด้วยล่ะ???🤔

ความสวยงามของสัตว์ตัวผู้หลายชนิดนั้นเกิดมาจากความต้องการที่จะเกี้ยวพาราสีตัวเมีย โดยเฉพาะในสัตว์ที่มีการเลือกคู่แบบ Monogamy หรือผัวเดียวเมียเดียว ที่ตัวผู้และตัวเมียต้องลงทุนในทรัพยากรและเวลา รวมทั้งการเลี้ยงดูลูกที่เกิดออกมาเพื่อจุดมุ่งหมายเดียว คือ การให้อัตราการรอดชีวิตของทายาทที่สืบสายเลือดโดยตรงเพิ่มมากขึ้น

ในช่วงฤดูผสมพันธุ์ เหล่าตัวผู้จำเป็นต้องเผาผลาญสารอาหาร และใช้พลังงานส่วนใหญ่ไปกับการแสดงว่าตนพร้อมสำหรับการเป็นพ่อพันธุ์ และพันธุกรรมของตนแข็งแกร่งพอที่จะอยู่รอดภายใต้โลกอันโหดร้ายนี้ไปได้ หรือเป็นการบอกอีกฝ่ายว่า

“ฉันพร้อมที่อยู่เป็นคู่กับเธอ ดังนั้นเรามาผลิตทายาทกันเถอะ”😘

อย่างไรก็ตามเมื่อมีการลงทุนย่อมต้องมีความเสี่ยง ในช่วงที่พวกมันติดสัดนี่ พวกมันสามารถถูกล่าได้ง่ายขึ้น อาทิ นกยูงที่สีสันสดใสจนโดดเด่นท่ามกลางป่าสีเขียวจะถูกจับได้ง่าย เนื่องจากสีที่โดดเด่นของพวกมันนอกจากบอกตัวเมียว่า ‘You’re welcum‘ แล้ว ยังบอกผู้ล่าได้อีกว่า ‘I’m here‘

ดังนั้นสัตว์เพศผู้ที่รอดมาในความเสี่ยงได้ย่อมหมายความว่าตัวมันนั้นแข็งแกร่งเพียงพอที่จะเป็นพ่อพันธุ์💪 นอกจากใช้เพื่อดึงดูดตัวเมียแล้ว มันยังเป็นการข่มตัวผู้ตัวอื่นไม่ให้เข้ามาผสมกับตัวเมียที่มันเล็งเอาไว้อีกด้วย

อย่างไรก็ตามงานวิจัยใหม่เปิดเผยว่า สีสันและความสวยงามไม่ผูกไว้กับสัตว์ตัวผู้เพียงอย่างเดียว นักวิทยาศาสตร์พบว่าสีสันสดใส่อาจปรากฎในตัวเมียได้เหมือนกัน👏 โดยดร. ทรอนด์ อามุนด์เซน นักสัตววิทยาจากมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนอร์เวย์ได้เคยกล่าวสนับสนุนแนวคิดว่า ในสัตว์บางชนิด ตัวเมียจะมีเครื่องประดับสีสันฉูดฉาดเพื่อดึงดูดความสนใจของตัวผู้ให้มาผสมพันธุ์ หรือ อาจมีการแก่งแย่งของตัวเมียเพื่อแย่งชิงตัวผู้แบบละครหลังข่าว

ทั้งนี้แนวคิดนี้ได้ถูกสนับสนุนอีกครั้งในการประชุมของ National Academy of Sciences ที่รายงานว่าปลาโกบีตัวผู้มีพฤติกรรมชอบผสมพันธุ์กับปลาเพศเมียที่สีสันฉูดฉาดกว่า

นอกจากนี้นักวิทยาศาสตร์ก็ยังพบอีกว่า “ในสายพันธุ์ที่มีการเลี้ยงดูลูก จะมีการพัฒนาอวัยวะเพื่อความสวยงามในการดึงดูดเพศตรงข้ามให้มากขึ้น”

พฤติกรรมการเลือกคู่ทั้งตัวผู้และตัวเมียนี้เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้นกฟินช์เพศเมียมีสีสันที่สดใสขึ้นในทุก ๆ รุ่น อันเนื่องมาจากนกฟินช์เพศผู้มักเลือกผสมกับนกเพศเมียที่สีสันสดใสก่อนเสมอ ทำให้ยีนถูกส่งต่อ ในขณะที่นกที่สีสันอ่อนกว่าจะถูกผสมน้อยลงจนสูญพันธุ์จากระบบนิเวศเมื่อเวลาผ่านไป ตามการคัดเลือกโดยธรรมชาติ😱

gouldian finch — ที่มา : https://australian.museum/learn/animals/birds/gouldian-finch/

พฤติกรรมที่สุดแสนจะสิ้นเปลืองและเต็มไปด้วยความเสี่ยงนี้ มีขึ้นเพื่อเพิ่มโอกาสความสำเร็จของการผสมพันธุ์ ซึ่งเป็นจุดมุ่งหมายของสิ่งมีชีวิตทุกชนิด ดังคำที่กล่าวที่ว่า

“สิ่งมีชีวิตเกิดมาเพื่อสืบพันธุ์ การกระทำใดที่ไม่ใช่เพื่อการสืบพันธุ์ การกระทำนั้นย่อมไร้ประโยชน์”

อ้างอิง